Czy przed rozpoczęciem sezonu letniego warto zrobić przegląd zamrażarki?
Tak. Podstawą są oględziny instalacji chłodniczej, czyszczenie skraplacza, sprawdzenie instalacji elektrycznej i próbny rozruch. Przegląd przed sezonem pozwoli na uniknięcie przykrych niespodzianek w trakcie najintensywniejszej pracy mebla, kiedy sprzedawca nie może sobie pozwolić na przestoje.
Jakie czynności serwisowe powinien wykonywać użytkownik zamrażarki we własnym zakresie?
Podstawowa czynność to zachowanie czystości – zarówno wewnątrz mebla, jak i sali sprzedaży. W przypadku wnętrza chodzi i o estetyczny wygląd, i o kwestie zagrożenia mikrobiologicznego – lody są produktem mlecznym, a ich resztki pozostawione w zakamarkach urządzenia mogą doprowadzić do namnożenia się bakterii (w tym salmonelli). Czystość w sklepie ma z kolei bezpośredni wpływ na czystość skraplacza, co widać w szczególności w okresie pylenia drzew – wtedy wymaga on częstszych (niż zwyczajowo co 4 tygodnie) czynności pozwalających usunąć z niego zabrudzenia.
Jaka temperatura powinna panować w zamrażarce?
Jeśli chodzi o najbardziej właściwą temperaturę lodów (mlecznych i sorbetów) do bezpośredniej sprzedaży z dystrybutorów, to mieści się ona zazwyczaj w zakresie od -14ºC do -18ºC. Warto przy tym brać pod uwagę informacje podawane przez producentów lodów, gdyż na pożądaną wartość temperatury mają wpływ poszczególne składniki i ich proporcje. Z kolei dla lodów konfekcjonowanych, przewidzianych do sprzedaży samoobsługowej i przechowywanych w różnego rodzaju zamrażarkach, szafach i wyspach mroźniczych, maksymalna temperatura nie może być wyższa niż -18ºC, a w niektórych przypadkach nawet -24ºC. Uwaga! Zbliżenie się średniej temperatury w urządzeniu do wartości bliskiej temperaturze zmiany stanu lodu może doprowadzić do trwałego odkształcenia produktu lub jego całkowitego zniszczenia. Nawet jeśli średnia temperatura wróci później do odpowiedniego poziomu, towar należy uznać za nienadający się do sprzedaży.
Jaki wpływ ma poziom zatowarowania ma wydajność/moc urządzenia?
Producenci urządzeń chłodniczych powinni zaznaczyć dopuszczalny poziom zatowarowania. Przeładowanie urządzenia może spowodować, że towar się zepsuje. Jeśli z powodu przeładowania uniemożliwiona zostanie poprawna cyrkulacja powietrza wewnątrz, mogą być problemy z utrzymaniem pożądanej średniej temperatury. Dodatkowo, gdy źle ułożony towar odbije strugę powietrza np. w kierunku pokrywy szklanej, może ona zamarznąć, ograniczając widoczność produktów.
Czy naturalne są wahania temperatury w zamrażarce, a jeśli tak, to w jakim zakresie są one bezpieczne dla przechowywanych w niej lodów?
Wahania temperatury w zamrażarce są naturalne. Dla bezpieczeństwa przechowywanych lodów istotne jest, żeby lodziarka szybko i skutecznie przeprowadzała proces rozmrażania. Najczęściej wykorzystywane do tego są grzałki elektryczne, a sam proces odbywa się od trzy do czterech razy na dobę. Istotne jest także, żeby sterownik po rozmrażaniu wymusił postój sprężarki przez kilka minut po to, aby woda pochodząca z parowacza miała czas odpłynąć z wnętrza mebla.
Jak zapobiec niepożądanym wahaniom temperatury?
Lodziarki wyposażone są w pokrywy, które ograniczają dostęp ciepłego i wilgotnego powietrza do mebla. Oczywiście klienci je otwierają, pracownicy sklepu powinni jednak pilnować, aby później zostały zamknięte. Po pierwsze wpłynie to pozytywnie na towar, jeśli lokalizacja zamrażarki z jakichś przyczyn nie jest idealna (np. w bezpośrednim polu działania klimatyzacji), a po drugie urządzenie będzie pobierało mniej prądu.
Niektóre sklepy na noc podnoszą temperaturę lodówek, czy w przypadku zamrażarek jest to dopuszczalne?
Producenci lodów na opakowaniach zazwyczaj podają maksymalną temperaturę przechowywania produktu. Nie ma sensu schodzić dużo poniżej tej wartości z powodu wzrostu energochłonności mebla i pogorszenia jakości produktu (lody będą zbyt twarde). Wyjście powyżej wymaganej temperatury także wpłynie na jakość produktów, skracając termin przydatności do spożycia. Podnoszenie na noc temperatury w zamrażarce nie ma uzasadnienia.
Czy są jakieś rozwiązania pozwalające na zdalne kontrolowanie temperatury w zamrażarce?
Na rynku są dostępne rozwiązania pozwalające na zdalne kontrolowanie zamrażarki, jednak jeszcze przed kliku laty były one dość kosztowne, wymagały połączenia z internetem czy komputerem. Obecnie można znaleźć przystępne cenowo meble, które są wyposażone w sterowniki pozwalające na komunikację ze smartfonem na przykład poprzez Bluetooth, dzięki czemu serwisant i obsługa obiektu w prosty sposób mogą sprawdzić parametry pracy, ewentualne alarmy czy zmienić ustawienia urządzenia.
W jakim miejscu w sklepie powinna stać zamrażarka, a gdzie lepiej jej nie umieszczać?
Zamrażarkę najlepiej jest ustawić w miejscu, w którym panująca temperatura i wilgotność nie są wyższe niż wartości deklarowane przez producenta urządzenia, co na przykład dla trzeciej klasy klimatycznej oznacza do +25 ºC i 60 proc. wilgotności względnej (RH). Miejsce, w którym stoi zamrażarka, powinno być zacienione, wolne od przeciągów, a mebel nie może znajdować się bezpośrednio w strumieniu działania klimatyzacji czy w bliskiej odległości od źródła ciepła (grzejnik, piec itp.). Lada grzewcza w ciągu sprzedażnym usytuowana przy lodziarce może negatywnie zadziałać na produkt. Umiejscowienie mebla zaraz przy drzwiach może skutkować koniecznością częstszego czyszczenia skraplacza, gdyż szczególnie w okresie pylenia drzew w tej części lokalu zanieczyszczenie będzie największe.
Na jakie parametry techniczne zamrażarki powinien zwracać uwagę detalista, kupując urządzenie?
Do najistotniejszych aspektów należą deklarowane temperatury wewnątrz mebla w konkretnej klasie klimatycznej, gdyż to właśnie ten parametr gwarantuje jakość sprzedawanych lodów, a także komponenty, które zostały użyte w meblu, takie jak sterownik, sprężarka, parowacz czy skraplacz, bo ich wysoka jakość gwarantuje wieloletnią bezproblemową pracę dystrybutora. Ważne oczywiście są gabaryty i wygląd mebla. Istotne są też szczegóły techniczne takie jak rodzaj rozmrażania, dostępność skraplacza do czyszczenia czy łatwość mycia mebla. Warto też porównać zużycie energii elektrycznej, bo to wpływa na koszty utrzymania sklepu.
Na jakie elementy wyposażenia zamrażarki powinien zwracać uwagę kupujący urządzenie?
Dobrze jest sprawdzić sposób usuwania wody pochodzącej z odmrażania urządzenia. Najlepszym rozwiązaniem jest odprowadzenie jej do kanalizacji, jednak często jest to niewykonalne z uwagi na warunki lokalowe, wtedy zamrażarka powinna być wyposażona w spływ do pojemnika wyposażonego w grzałkę elektryczną do wyparowania wody. Istotnym elementem wyposażenia są organizery pozwalające na zachowanie estetycznego ułożenia towaru w meblu, a dostępny w niektórych meblach mroźniczych banner reklamowy pozwoli jeszcze bardziej uatrakcyjnić produkt, dając możliwość umieszczenia dodatkowej reklamy bezpośrednio przy nim.
Oprac. Maciej Pobocha
Za pomoc w przygotowaniu artykułu dziękuję firmie ES System K.