StoryEditorPROSTO Z GOSPODARSTWA

Na jakie cechy należy zwrócić uwagę przy wyborze odmian pora?

11.11.2022., 07:30h
Pory w gospodarstwie w podkrakowskich Złotnikach są uprawiane od kilkudziesięciu lat, mimo że ta produkcja do łatwych nie należy i wymaga dużych inwestycji. Po tym sezonie prawdopodobnie produkcja warzyw zostanie ograniczona. A wszystko z powodu rosnących kosztów i niskich cen zbytu. Co jest najważniejsze w uprawie pora?

W gospodarstwie Dawida Kwiatka, jego żony Agaty oraz rodziców – Edyty i Arnolda jest specjalizacja przede wszystkim w uprawie pora na zaopatrzenie rynku warzyw świeżych. Kwiatkowie mają w sumie 30 ha pól, 8 jest przeznaczanych pod zboża, 1 ha stanowią łąki, a resztę zajmują warzywa. Tunele foliowe mają powierzchnię 25 arów. Gospodarują na glebach I i II klasy.

image

Dawid Kwiatek z żoną Agatą.

FOTO: fot. Szyperek

W sezonie bywa, że sadzonych jest ponad milion roślin pora

W produkcji dominują 3 gatunki – por, seler korzeniowy oraz kapusta głowiasta przeznaczona do przechowywania. Najwięcej jest pora i selera. W sezonie bywa, że sadzonych jest ponad milion roślin pora. Seler też był od dawna uprawiany w gospodarstwie, jest więc już wypracowane zaplecze – maszyny do sadzenia, kombajn do zbioru, linia do mycia oraz obiekt przechowalniczy, bo seler i kapusta są przechowywane.

Co liczy się w porze? Długie okno zbioru 

Testujemy ponad 10 odmian porów rocznie – mówi pan Dawid, młody gospodarz.

– Szukamy pora łatwego do przygotowania do sprzedaży, aby liście zewnętrze ładnie odchodziły od łodygi, nie urywały się przy piętce. Z powodu tego kryterium wiele odmian wypada z doboru. Sami obieramy pora i ważne jest, aby w jak najkrótszym czasie oczyścić jak najwięcej sztuk. Ponadto odmiany powinny charakteryzować się długim oknem zbiorczym, bo są takie okresy, kiedy na rynku jest go więcej i trzeba opóźniać zbiory. Pory są sprzedawane na bieżąco, do zimy, nie przechowujemy ich.

image
Jak wygląda zbiór pora zimowego? Relacja z gospodarstwa w gminie Góra Św. Małgorzaty

Podstawą dobrej jakości plonu pora jest jego rozsada. Ważne, by dobrać odmiany przeznaczone do terminów nasadzeń i trafić na sprzyjające warunki uprawy. W tym gospodarstwie uprawiane są odmiany z Nunhems, m.in. Krypton, Shafton. Z firmy Bejo sadzone są Kicker, Batter, Climber, Darter. Jest także Oslo od Enza Zaden. – Najkrócej uprawianą odmianą w gospodarstwie jest Kicker – mówi Dawid Kwiatek. – To nowa odmiana, u nas dopiero od roku. Uczymy się jej, mogę powiedzieć, że jest wczesna, o szybkim początkowym przyroście i ciemniejszym, strzelistym liściu i łatwo się obiera.

image

Kicker (zbiór na początku czerwca) łatwo się obiera.

FOTO: fot. Szyperek
image

Kicker z sadzenia z 16 marca.

FOTO: fot. Szyperek

Na najwcześniejsze nasadzenia rozsada pora i selera jest kupowana w firmie Luty Jacek z Pobiednika Wielkiego, produkowana przez włoską firmę Vivai Bacchetto. Produkcja zaczyna się bardzo wcześnie – w niskich tunelach pory sadzone są po połowie marca. Od lutego do końca czerwca gospodarze sami produkują rozsadę. Te partie wysadzają na pole od końca marca w zagęszczeniu 138 tys. szt./ha. Sadzenie odbywa się na płask sadzarką karuzelową Ferrari w rozstawie 58 × 12,5 cm. Zbiór porów zaczyna się od odmiany Kicker – z tunelu 20 maja, potem m.in. Shafton, Bowler, Batter i Krypton.

image

Tunele do produkcji rozsady.

FOTO: fot. Szyperek

Okrywanie siatką chroni -  już dwa razy uratowała nas od zniszczeń z powodu gradu

Pory po posadzeniu na polu są okrywane agrowłókniną (gęstość 23 g/m2). Po 6 tygodniach się ją zdejmuje, wykonuje się odchwaszczanie i nakrywa siatką. Po kolejnych 3 tygodniach się ją zdejmuje, odchwaszcza i ponownie zakłada. Ta siatka się u nas sprawdza – już dwa razy uratowała nas od zniszczeń z powodu gradu w czerwcu i lipcu. Koszt założenia tej siatki na 1 ha to 10 tys. zł. Sporo, ale warto.

Jakie odmiany selera i kapusty?

Na najwcześniejsze nasadzenia sadzona jest odmiana Princino lub Rex, potem Alicia, Markiz i Boston. Te 3 ostatnie są przeznaczone do przechowywania. Odmiana selera Rex pod płaskimi okrywami jest sadzona w liczbie 69 tys. szt./ha. – 58 cm między rzędami i 25 cm w rzędzie. Selery są sprzedawane na kilogramy.

image

Seler korzeniowy Rex do zbioru w połowie lipca z sadzenia koło 10 kwietnia.

FOTO: fot. Szyperek

Kapusty głowiaste zajmują 2 ha. Uprawiane są odmiany do przechowywania, takie jak Expect, Axel i Storidor.

image

Rozsada kapusty przeznaczonej do długiego przechowywania.

FOTO: fot. Szyperek

Nawożenie

Nawożenie wykonywane jest na podstawie wyników analizy chemicznej gleby. Jesienią pod uprawę pora zazwyczaj wprowadza się sól potasową, a wiosną – nawozy YaraMila Complex, YaraBela Extran 27.

Zaplecze maszynowe

Do zbioru pora wykorzystywany jest kombajn marki Verhoest. Z tej firmy pochodzi też myjka. A do automatycznego dozowania wagowego selera służy wagopaczkarka WPM 50 firmy Michalak.

image

Wagopakowarka z firmy Michalak.

FOTO: fot. Szyperek

Ceny i ograniczenie produkcji

Po tym sezonie prawdopodobnie produkcja warzyw w gospodarstwie zostanie ograniczona. A wszystko z powodu rosnących kosztów i niskich cen zbytu.

– Za pora spod tunelu dostawałem 3 zł/szt., potem 2,7 zł, a przez dłuższy czas oferowano mi 1,5 zł/szt. Za pora tunelowego musi być co najmniej 2,5 zł/szt., aby była opłacalność, rozsada przecież kosztuje 30 gr. W zeszłym roku spod włókniny ceny zaczęły się od 4 zł/kg, potem 3,5 zł i zakończyły się na 2 zł. Poniżej 2 zł za kg pora oznacza dokładanie do interesu. 

 

Marta Szyperek

24. listopad 2024 02:12