Ile unijnym rolnikom płaci się za mleko?

Koszty produkcji rosną też u przetwórców, a i w sklepach jest coraz drożej. Wszystko będzie się kręciło, dopóki konsumenci nie zaczną, z powodu rosnącej inflacji, znacząco ograniczać zakupów, a także jeśli Chiny nie będą ograniczać jeszcze bardziej importu produktów mlecznych z powodu restrykcyjnej polityki ochrony przed koronawirusem.

Cena mleka surowego o rzeczywistej zawartości tłuszczu i białka wypłacana producentom mleka w Unii w kwietniu br. wynosiła 45 eurocentów, a w marcu br. – 43 eurocenty (patrz tabela 1). Na najwyższe podwyżki w stosunku do marca br. zdecydowali się przetwórcy w Belgii oraz we Francji. Tam ceny mleka w skupie w kwietniu br., w porównaniu do marca br., wzrosły odpowiednio o ponad 7% oraz 6%. Tym samym, za kilogram mleka dostarczonego do mleczarni belgijscy rolnicy otrzymywali średnio 51 eurocentów, a francuscy – 44 eurocenty. Ponad czteroprocentowe podwyżki odnotowano również kolejno w Chorwacji, Rumunii, Niderlandach i w Słowenii. W Polsce ceny mleka surowego wzrosły w analizowanym okresie o ponad 3,8%, tj. z 41 eurocentów do 43 eurocentów/kg. U naszych zachodnich sąsiadów średnie ceny mleka zmieniły się nieznacznie, podobnie było w Danii.

Natomiast w ujęciu rocznym, największe różnice w cenie skupu mleka zaobserwowano na Litwie (o prawie 33%), Łotwie (ok. 32%, oraz w Belgii (ponad 31%). W Polsce od kwietnia ubiegłego roku średnia cena za mleko dostarczone do mleczarni wzrosła o ponad 23%, czyli o prawie 3 punkty procentowe powyżej średniej unijnej.

Jeślibyśmy przeanalizowali ceny mleka pod względem wielkości, to najwięcej za mleko w kwietniu br. płacono w Belgii (51 eurocentów/kg), Irlandii (50 eurocentów/kg), w Niderlandach (49 eurocentów/kg), na Litwie i w Grecji (po 47 eurocentów/kg). W Danii i w Niemczech cena ta wynosiła ok. 46 eurocentów. Średnia cena skupu mleka w Polsce była zaledwie o 1 eurocent niższa niż we Francji, o 2 eurocenty niższa niż średnia unijna i około o 3 eurocenty niższa niż niemiecka i duńska, ale za to zbliżona do średniej w Rumunii i wyższa o 2 eurocenty/kg niż we Włoszech oraz o 3 eurocenty wyższa niż w Czechach a o 5 eurocentów wyższa niż w Słowacji. Spośród państw Europy Środkowo-Wschodniej więcej za mleko otrzymują jedynie rolnicy na Litwie (47 eurocentów/kg) oraz Łotwie (45 eurocentów/kg).

Z kolei producenci mleka ekologicznego w stosunku do tych, którzy produkują metodami konwencjonalnymi, jeszcze mocniej odczuwają wzrost kosztów produkcji. Niestety, nie przekłada się to na wzrost cen skupu tego mleka. Dosyć, że ceny mleka ekologicznego rosną wolniej niż konwencjonalnego, to jeszcze różnice w skupie pomiędzy nimi maleją na korzyść mleka konwencjonalnego. Według danych KE, w marcu br. za mleko ekologiczne w Niemczech płacono zaledwie 8 eurocentów na kilogramie więcej niż za konwencjonalne, podobnie było w Danii, we Francji ta różnica wynosiła jeszcze mniej, tj. 5 eurocentów/kg. W Polsce natomiast za mleko ekologiczne w skupie płacono średnio o 9 eurocentów więcej niż za tradycyjne, a we Włoszech 14 eurocentów więcej.

Warto zauważyć, iż w Niemczech, jak wyliczył instytut w Kolonii, wartość mleka jako surowca wyliczona na podstawie cen zapłaconych mleczarniom za masło i odtłuszczone mleko w proszku wzrosła w kwietniu br. do 67,5 eurocentów/kg, w marcu br. było 60,9 eurocentów/kg. Oznacza to, że różnica pomiędzy cenami płaconymi za mleko rolnikom, a cenami uzyskanymi za sprzedane masło i OMP wynosiła w kwietniu 21,5 eurocenta/kg. Jak wskazują tamtejsi analitycy, nawet jeśli szczyt cen na rynkach eksportowych i na rynkach kasowych mógł już minąć, nadal jest wiele do nadrobienia na poziomach handlu niższego szczebla. Ponadto tak dużych regionalnych różnic w cenach między cenami płaconymi przez mleczarnie nie było dawno, a na północy kraju w kwietniu płacono rolnikom nawet 54 eurocenty/kg.

Zdjęcie: Unspalsh

Cały artykuł ukazał się w magazynie Elita Dobry Hodowca 3/2022 na str. 65. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na Elicie: Zamów prenumeratę.