Jak oszacować opłacalność produkcji mlecznej?
Income over feed cost (IOFC) – to instrument kontrolny do obliczania opłacalności produkcji działający w wielu krajach. Cenę paszy odejmuje się od sumy zysków z produkcji mlecznej. Dzięki IOFC można skontrolować, czy zmiana dawki pokarmowej ma sens ekonomiczny, a po analizie kosztów poszczególnych komponentów i zysków, które daje ich wprowadzenie, możemy w prosty sposób ocenić opłacalność swoich decyzji. Obok danych o ilości mleka na krowę i dzień (tabela), ważna jest też kontrola kosztów, by efektywnie pracować w systemie IOFC.
Przedstawiamy niektóre praktyczne wyniki z IOFC:
Bardzo dobra jakość paszy objętościowej
Dużo mleka zagwarantuje tylko bardzo dobra jakość paszy objętościowej. Wysoka zawartość składników pokarmowych to absolutna podstawa.
Zakupy paszy treściwej
Zamówienie gotowej mieszanki paszowej jest łatwe i proste. Ale jej koszt jest technicznie trudny do oceny. Zakup małych ilości jest drogi, a za samo mieszanie można zapłacić 1 euro/dt. Korzystniejszy jest zawsze zakup pasz treściwych bezpośrednio w porcie, ale zazwyczaj trzeba kupić większą ilość (20 ton na jeden transport) i wymieszać komponenty (lub to zlecić). Mieszanka powinna zawierać ich jak najmniej. Jeśli planujemy dodatek któregoś ze składników w niewielkiej ilości, istnieje potencjalne ryzyko, że pasza będzie niedokładnie wymieszana i w ten sposób stracimy to co zyskaliśmy na zakupach hurtowych.
Trzy składniki pasz
Trzy komponenty w mieszance paszowej pozytywnie wpływają na wydajność i zdrowie. Zostały one bardzo dobrze przebadane i gwarantują pewne wyniki. Są to: 1) tłuszcze, 2) soda (węglan sodu) oraz 3) wysokiej jakości śruta sojowa. Nie jest to pasza dla wszystkich zwierząt, ale wprowadzenie jej w wybranych grupach w określonym czasie gwarantuje optymalne wyniki i kontrolę kosztów. Zastosowanie dodatków na szeroką skalę (dla wszystkich) trzeba najpierw dokładnie przemyśleć. Najlepszym przykładem są tu drożdże. W USA zaleca się ich udział według innych warunków (koszty tam kształtują się na poziomie 2–3 eurocentów w przeliczeniu na zwierzę i dzień).
Suplementacja nie musi być droga
Dodatki mineralne łatwo wkomponować, ale one też muszą spełnić określone wymagania. Ogólnie – dodatek minerałów czy witamin (wapń, sól, minerały) nie powinien kosztować więcej niż 10 centów na zwierzę na dzień.
Komponenty białkowe: zalety śruty rzepakowej
Stosowanie śruty rzepakowej jest najtańszą metodą zaopatrzenia krów w wysokowartościowe białko. Ocenę komponentów białkowych paszy robi się zazwyczaj przeliczając koszt dodatku na procentową zawartość białka. To nie jest jednak prawidłowa metoda. Nowe metody umożliwiają dokładną ocenę białek w zależności od pochodzenia. Dodatkowo aktualne badania wskazują, że profil aminokwasów poekstrakcyjnej śruty rzepakowej doskonale spełnia wymagania żywienia krów mlecznych.
Wysoki udział pasz treściwych może dać pozytywny efekt, jeżeli dzięki temu wzrost zysku z mleka jest wyższy niż koszty paszy. Ekonomiczne uzasadnienie zmiany komponentów paszy można kontrolować poprzez zastosowanie „Income over feed cost“ (IOFC – przychód przewyższający koszt paszy) (fot. Hünnies)
Christian Deux
fot. główne: Andrzej Rutkowski
