Co to jest AFIDA?
W Stanach Zjednoczonych zjawisko wykupowania ziemi rolnej przez zagranicznych inwestorów rozwija się od wielu lat. Wysoki wpływ zagranicznej własności i inwestycji w grunty rolne budzi obawy lokalnych rolników co do tego, czy ich praca będzie miała sens w przyszłości.
Do roku 1978 nie istniały dokładne dane na temat tego, ile gruntów rolnych trafia rokrocznie w ręce rolników i przedsiębiorców zza granicy, dlatego Kongres uchwalił ustawę o ujawnianiu informacji o inwestycjach zagranicznych w rolnictwie (z ang. Agricultural Foreign Investment Disclosure Act "AFIDA"). Od tego czasu, zgodnie z postanowieniami dokumentu każda osoba nabywająca lub zbywająca grunty w USA, jest zobowiązana do zgłoszenia informacji o przeprowadzonych transakcjach i poniesionych inwestycjach.
Wdrożone przepisy prawa nie powstrzymały jednak zagranicznych inwestorów przed wykupowaniem kolejnych hektarów w USA, w związku z czym rodzimi rolnicy nadal obawiają się utraty rentowności swoich gospodarstw.
Sposób dzierżawienia ziemi z USA
Obszar dzierżawiony przez zagranicznych inwestorów w USA wielkością dorównuje stanowi Ohio. Jak wynika z informacji zgromadzonych przez agrarheute.com, od roku 1978 prawo federalne wymaga zgłaszania transakcji gruntami rolnymi dokonywanych przez zagranicznych inwestorów Agencji USDA Farm Service Agency (FSA). Wątpliwości co do przestrzegania owych przepisów mają amerykańskie organizacje rolnicze, które uważają, że sprzedaż tak dużej ilości gruntów jest równoznaczna ze złym monitorowaniem przebiegu zawieranych transakcji.
Które stany USA przyjęło prawo zabraniające zagranicznej własności gruntów rolnych?
W październiku 2023 r. Arkansas jako pierwszy stan wprowadził zakaz posiadania gruntów rolnych będących własnością zagraniczną. Więcej stanów planuje przyjęcie podobnych przepisów, ale jeden z ekspertów ds. polityki twierdzi, że problem ma korzenie polityczne i ostrzega przed niezamierzonymi konsekwencjami.
Już sześć stanów USA podjęło decyzję o zastosowaniu przepisów, po których wprowadzeniu niemożliwe jest stosowanie zagranicznej własności gruntów rolnych i są to:
- Hawaje,
- Iowa,
- Minnesota,
- Mississippi,
- Dakota Północna,
- Oklahoma.
Ponadto w trzech kolejnych stanach, czyli Missouri, Ohio i Oklahomie rolnicy planują podjąć podobne działania.
Zagraniczna własność gruntów rolnych w USA pogłębia się
Z danych zgromadzonych przez Midwest Center for Inwestigate Reporting jednoznacznie wynika, że w latach 2004-2014 zagraniczna własność gruntów rolnych w USA została podwojona. Wraz z upływem czasu mnożyły się inwestycje zagraniczne w nieruchomości oraz wynajem długoterminowy. Okazuje się, że w roku 2016 doszło do sprzedaży 650 tys. ha zagranicznym inwestorom i był to wynik największy od 10 lat.
Ile gruntów rolnych w USA dzierżawią zagraniczni inwestorzy?
Jak wynika z informacji zgromadzonych przez system AFIDA, na dzień 31 grudnia 2021 r. 40 mln akrów ziemi rolnej w USA należało do rolników i przedsiębiorców zza granicy, co stanowiło 3,1% prywatnych gruntów w USA i 1,8% wszystkich gruntów. Już rok później liczba ta wzrosła do 43,4 mln akrów, co stanowiło 3,4% wszystkich gruntów rolnych. Ponadto ok. 30 mln tych akrów zgłaszano jako własność zagraniczną, przy czym pozostałą część głównie w ramach umowy najmu na okres 10 lat lub dłużej.
Którzy inwestorzy z UE dzierżawią najwięcej gruntów rolnych w USA?
Łączna liczba państw zajmujących amerykańskie grunty rolne oscyluje w granicach 100. Zdecydowanie największą powierzchnię gruntów rolnych i nierolniczych przejęli Kanadyjczycy, bo aż 12,8 mln akrów, co stanowi 31% wszystkich gruntów będących własnością zagraniczną. Spora ilość ziemi w USA należy także do holenderskich inwestorów, którzy przejęli dotychczas 12% wszystkich zagranicznych gruntów. Inwestycji w amerykańską ziemię nie boją sie również Włosi zajmujący obecnie powierzchnię równą 7% gruntów rolnych, a nieco mnie, bo po 6% całości przejęli Niemcy i Wielka Brytania.
W których częściach USA zagraniczni inwestorzy przejęli najwięcej gruntów?
Jak wynika z najnowszych danych zgromadzonych przez AFIDA, w Teksasie aktualnie 4 719 144 akrów, czyli 3,1% wszystkich prywatnych gruntów rolnych stanów należy do zagranicznych inwestorów.
Kolejne pozycję zajmują:
- Maine - 3504 096 akrów,
- Alabama - 1 780 937 akrów,
- Kolorado - 1 766 890 akrów,
- Oklahoma - 1 529 397 akrów.
Pod względem ilości przejętych przez zagranicznych inwestorów gruntów prywatnych najwięcej zajmują w stanie Maine, bo 20,1%. Na drugiej pozycji uplasowały się Hawaje z liczbą 9,2% gruntów rolnych, a na kolejnych Alabama 6,3%, Floryda 6,3% i Luizjana 5,8%.
Jaką część Ziemi w USA dzierżawią Chiny?
Z danych zgromadzonych w AFIDA wynika, że Chiny są właścicielami 194 179 akrów rolnych w USA oraz posiadają 383 935 akrów gruntów rolnych i nierolniczych, co stanowi mniej niż 1% wszystkich akrów będących własnością zagraniczną.
Jakie grunty w USA najchętniej kupują rolnicy zza granicy?
Co ciekawe, gruntami o największej atrakcyjności dla rolników nie są orne. Okazuje się, że największym zainteresowaniem cieszą się lasy, stanowiące 54,9% ziem wykupionych przez cudzoziemców. Kolejnymi, pożądanymi przez kupujących ziemiami, są pastwiska o powierzchni 23,6%, natomiast grunty orne stanowią jedynie 21,5% kupowanych przez zagranicznych rolników ziem.
Oprac. Justyna Czupryniak
Źródło: agrarheute.com