Produkcja krajowa pszenicy spada, konsumpcja rośnie
W roku gospodarczym 2023/24 (lipiec-czerwiec) Egipt ma sprowadzić z zagranicy 12 milionów ton pszenicy, co oznacza wzrost o 6,9% w porównaniu z rokiem poprzednim. Jest to spowodowane spadkiem krajowej produkcji pszenicy, która zmniejszyła się do 1,35 miliona hektarów w porównaniu z 1,45 miliona ha w sezonie 2022/23. Powodem tego jest zwiększenie powierzchni uprawy innych roślin, takich jak koniczyna egipska i buraki cukrowe, które dają większy zysk.
Zobacz także: Ceny rzepaku: rzepak sypnął jak z rękawa
Z kolei konsumpcja pszenicy w Egipcie ma wynieść 20,6 milionów ton, co oznacza niewielki wzrost o 50 tysięcy ton w stosunku do poprzedniego roku. Przyczyną tego jest wzrost zapotrzebowania na pszenicę na potrzeby żywności, nasion i przemysłu. Wzrost zużycia przemysłowego jest związany z przyrostem ludności. Według prognoz liczba mieszkańców Egiptu (bez imigrantów) ma osiągnąć 124 miliony do 2030 roku.
Rosja dominuje na rynku egipskim
Rosja jest największym eksporterem pszenicy do Egiptu. W sezonie 2022/23 Rosja dostarczyła do Egiptu 8,1 mln ton pszenicy. Inni dostawcy to Unia Europejska (1,8 mln ton), Ukraina (856 tys. ton) i Australia (172 tys. ton). Jednak rosyjska agresja na Ukrainę spowodowała wzrost cen pszenicy i ograniczyła dostępność ukraińskiego zboża. Egipt zmuszony był zwiększyć import pszenicy z Rosji, ale jednocześnie szukał nowych dostawców.
Egipt importuje pszenicę zarówno przez państwową agencję GASC, jak i przez sektor prywatny. W roku 2023 (styczeń-sierpień) GASC odpowiadał za 50,5% całego importu pszenicy, podczas gdy sektor prywatny za resztę. W roku 2022/23 GASC sprowadził około 5,8 mln ton pszenicy na potrzeby spożycia przez ludzi, z czego znacznie mniej pochodziło z Ukrainy niż w sezonie poprzednim.
Rząd stymuluje produkcję krajową, podnosi ceny skupu pszenicy
Aby zachęcić rolników do uprawy pszenicy i sprzedaży jej do państwowych skupów, rząd Egiptu podniósł cenę skupu pszenicy o prawie 70% w porównaniu z poprzednim rokiem. W listopadzie 2023 roku rząd ogłosił cenę skupu na poziomie ok. 346,30 dolarów za tonę na sezon żniw 2024. W związku z nową ceną skupu spodziewany jest wzrost powierzchni uprawy pszenicy w roku gospodarczym 2024/25 o ponad 10-12% w porównaniu z poprzednim rokiem.
Międzynarodowe wsparcie finansowe
Oprócz spadku produkcji i wzrostu konsumpcji, innym ważnym czynnikiem wpływającym na wzrost importu pszenicy jest wsparcie finansowe ze strony międzynarodowych darczyńców, takich jak Bank Światowy, Międzynarodowa Korporacja Finansowania Handlu Islamskiego (ITFC) i Afrykański Bank Rozwoju (AFDB), które zapewniają Egiptowi walutę obcą na zakup pszenicy.
Najnowszym z tych porozumień finansowych jest umowa o wartości 500 milionów dolarów z Abu Dhabi Exports Office (ADEX) i Al Dahra Co, firmą rolniczą z Abu Zabi. ADEX i AL Dahra Co. Będą dostarczać pszenicę do Egiptu w ramach 5-letniej umowy rozpoczynającej się w 2023 roku. Umowa, warta 100 milionów dolarów rocznie, zapewni Egiptowi wysokiej jakości pszenicę poprzez bezpośrednie zakupy lub przetargi.
Kukurydza: spadek produkcji i wzrost importu
Podobnie jak w przypadku pszenicy, Egipt boryka się również z problemami związanymi z produkcją i importem kukurydzy. Szacuje się, że produkcja kukurydzy w roku gospodarczym 2023/24 (październik-wrzesień) wyniesie 7,2 mln ton, co oznacza spadek o 3,2% w porównaniu z rokiem poprzednim. Przyczyną tego są upały w okresie wegetacyjnym oraz presja szkodników w uprawie, chodzi m.in. o spodoptera frugiperda, uszkadzającej ziarniaki i powodując obniżenie plonu w całym regionie.
Konsumpcja kukurydzy w sezonie 2023/24 ma wynieść 13,8 mln ton, co oznacza wzrost o 2,2% w stosunku do roku poprzedniego. Zużycie pasz w roku 2022/23 zmniejszyło się w związku z wojną na Ukrainie, która podniosła ceny międzynarodowe i przyczyniła się do kryzysu walutowego w Egipcie, gdzie funt egipski stracił prawie połowę swojej wartości wobec dolara amerykańskiego.
Natomiast w roku 2023/24 oczekuje się wzrostu zużycia pasz w sektorze drobiarskim ze względu na konsolidację większych producentów, wzrostu integracji pionowej, a także wzrostu spożycia brojlerów. Ministerstwo Rolnictwa i Melioracji Egiptu (MALR) dalej zwiększa licencje na hodowlę zwierząt i drobiu, ułatwiając procedury uzyskiwania tych zezwoleń operacyjnych.
Import kukurydzy w roku 2023/24 szacuje się na 6,5 mln ton, co oznacza 8,3-procentowy wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim.
Mkh na podst. All About Feed, PIORiN
Fot: Canva