To już kolejny pakiet zmian do uruchomionego w 2023 roku Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, czyli programu finansującego w obecnym okresie i dopłaty bezpośrednie (w tym ekoschematy), i pomoc inwestycyjną znaną dotychczas z PROW.
Nie są to pierwsze zmiany – już w ubiegłym roku Komitet proponował cały szereg ulepszeń, nie wszystkie jednak udało się ostatecznie wdrożyć. Bo nie o wszystkim może zdecydować sam Komitet Monitorujący. Przyjęte propozycje zmian wymagają w większości uzyskania zgody Komisji Europejskiej, co jak pokazały doświadczenia z ubiegłego roku, nie zawsze jest tylko formalnością. Przyjrzyjmy się jednak najciekawszym propozycjom.
Więcej dla producentów ziemniaków skrobiowych
Do 384 euro/ha ma być podniesiona szacowana wysokość pomocy dla producentów ziemniaków skrobiowych – zmiana ta ma obowiązywać już od 2024 roku. Nie oznacza to wcale, że na tę pomoc będzie przeznaczona większa pula środków z budżetu Planu Strategicznego WPR.
Zmiana ta jest skutkiem głównie drastycznego zmniejszenia powierzchni uprawy ziemniaków skrobiowych w Polsce. Według danych ARiMR jeszcze w 2021 roku powierzchnia uprawy ziemniaków skrobiowych wyniosła 33 tys. ha, a już rok później, w 2022 roku było to tylko 24 tys. ha. Według wniosków obszarowych za 2023 rok, zainteresowanie uprawą ziemniaków skrobiowych nadal spada, gdyż do płatności zgłoszono 23,3 tys. ha.
Z tego powodu bez dokładania dodatkowych funduszy możliwe jest podniesienie szacowanych stawek pomocy w kolejnych latach, a ze względu na brak dolnego poziomu płatności i obowiązujący mechanizm ustalania corocznej kwoty wsparcia w zależności od deklarowanej powierzchni, w przypadku zwiększenia zainteresowania uprawą ziemniaków skrobiowych w kolejnych latach nie ma ryzyka przekroczenia budżetu (oczywiście, w takim wariancie stawka płatności będzie niższa od szacowanych 384 euro/ha).
Dla porównania warto dodać, że w 2023 roku stawkę płatności do ziemniaków skrobiowych wyliczono na poziomie 1501,05 zł/ha, przy zastosowaniu ubiegłorocznego kursu wymiany euro i nowej proponowanej stawki, płatność ta wyniosłaby ok. 1770 zł/ha.
GAEC 6 – łatwiej spełnić obowiązki
To już drugie podejście do uproszczenia wymagań w zakresie normy GAEC 6 – czyli wymaganej okrywy na 80% gruntów ornych w okresie zimowym.