Dr Maria Walerowska: Mroźne uderzenie zimy i początek roku oraz nasze seminaria uprawowe – to już prawie tradycja. Witam w naszym cyklu seminariów uprawowych. Tym razem odwiedzamy Poznań, gdzie wspólnie z firmą BASF porozmawiamy o rzepaku. Naszym gościem jest pan doktor Szymon Łączny, ekspert z Centrum Kompetencji BASF w Pamiątkowie. Dzień dobry, Panie Doktorze.
Dr inż. Szymon Łączny: Dzień dobry! Witam serdecznie!
Dr Maria Walerowska: Zanim przejdziemy do nowości produktowych w ochronie rzepaku, które firma BASF prezentuje na naszych seminariach, chciałabym zapytać Pana o sytuację pogodową. Jak wpłynęła ona na wzrost i rozwój rzepaku ozimego w minionym sezonie?
Dr inż. Szymon Łączny: Paleta produktów się poszerza, ale rzeczywiście, żeby mieć dobry punkt wyjścia do rozmowy o tych produktach, spójrzmy nieco wstecz i podsumujmy miniony sezon ten, który jest istotny. To bardzo istotne pytanie, ponieważ pogoda miała duży wpływ na kondycję roślin. Jesień była bardzo ciepła i mokra. W naszym Centrum Kompetencji w Pamiątkowie (Wielkopolska) suma opadów w 2023 roku wyniosła niemalże 720 mm, co znacznie przekroczyło średnią z wielolecia. Większość tych opadów przypadła na jesień i ostatnie miesiące roku. Temperatura również była wyższa niż zwykle, zwłaszcza we wrześniu, kiedy średnia temperatura była o ponad 4°C wyższa od normy. W efekcie rzepak ozimy, który został zasiany w terminie, bardzo dobrze wschodził i rozwijał się. Rośliny były silne i zdrowe, ale też często nadmiernie wybujałe. Tam, gdzie nie zastosowano odpowiedniej ochrony fungicydowo-regulatorowej, obserwowaliśmy wydłużone szyjki korzeniowe, co mogło osłabić odporność roślin na mróz.
Dr Maria Walerowska: A czy Pana zdaniem rośliny zdążyły się zahartować przed nadejściem zimy?
Dr inż. Szymon Łączny: Moim zdaniem rośliny były przygotowane na pierwszy atak zimy, który nastąpił pod koniec listopada i na początku grudnia. Wtedy towarzyszyły mu opady śniegu, które chroniły rośliny przed przymrozkami. Gorzej było z drugim atakiem zimy, który przyszedł na początku stycznia. Teraz za oknami w Wielkopolsce jest, załóżmy, -12°C. Poprzedziły go dwa tygodnie odwilży i dwa tygodnie bardzo ciepłej pogody, kiedy temperatura przekraczała nawet +10°C. W takich warunkach rośliny mogły się rozhartować i stracić odporność na mróz. Dlatego obawiam się, że drugi atak zimy mógł być dla nich bardziej szkodliwy niż pierwszy.
Ochrona i regulacja rzepaku ozimego
Dr Maria Walerowska: Skoro mówimy o ochronie i o regulacji, przejdźmy do pierwszej nowości, którą już wszyscy rolnicy będą mogli na swoich polach zastosować w tym sezonie.
Dr inż. Szymon Łączny: Nowością jest produkt Architect, który zawiera trzy substancje czynne. Jest to fungicyd z funkcją regulatora wzrostu, przeznaczony do ochrony rzepaku ozimego jesienią i na wiosnę. Produkt ten zapewnia skuteczną ochronę przed suchą zgnilizną kapustnych i kształtuje odpowiedni pokrój roślin. Przed zimą zabezpiecza roślinę przed czynnikami mrozowymi, zimnem i wysmalającym wiatrem, poprzez odpowiednie ułożenie rozety liściowej nisko przy ziemi i ograniczenie wydłużania się szyjki korzeniowej. Wiosną chroni roślinę przed chorobami grzybowymi, zapobiega wyleganiu i stymuluje rozgałęzienia boczne, zmniejszając dominację pędu głównego. Co ciekawe, produkt ten, podobnie jak znany w tym segmencie Caryx, można stosować już od 5°C. Dzięki temu można wykorzystać najkrótsze okna pogodowe do zabiegu wczesną wiosną, co jest nie lada wyzwaniem.
Dr Maria Walerowska: Chciałabym zapytać o dwie kwestie. Pierwsza dotyczy Caryxa, który był już wspominany. Czy nadal jest on w ofercie? Druga to dawka i optymalny termin wiosennej aplikacji.
Dr inż. Szymon Łączny:: Caryx nadal jest w naszej ofercie. Jeśli chodzi o system ochrony fungicydowej rzepaku, to nasza główna rekomendacja jest taka: jesienią stosować Caryx, a na wiosnę Architect. Architect należy aplikować w tym samym terminie, co Caryx, czyli na początku wydłużania się pędu głównego. Oczywiście trzeba też ocenić stan roślin po zimie i ewentualnie zadbać o odbudowę rozety. Nasza podstawowa rekomendacja to dawka Architecta 1-2 l/ha plus produkt Turbo 0,6 l/ha. Architect jest sprzedawany w zestawie z produktem Turbo, który jest drobno krystalicznym siarczanem amonu produkowanym przez BASF. Produkt ten zapewnia stabilną i wysoką skuteczność Architecta, a także kondycjonuje wodę.
Dr Maria Walerowska: Dobra, zamykamy ochronę rzepaku pierwszym wiosennym zabiegiem. Teraz należy zabezpieczyć rośliny przed chorobami w okresie kwitnienia. Tutaj pojawia się pytanie o następcę Pictora, starego i dobrego produktu do ochrony rzepaku. Czy będzie on nadal dostępny, czy też zastąpi go nowy produkt?
Dr inż. Szymon Łączny: Pictor to stary, dobry i ceniony produkt, ale w tym segmencie wprowadzamy nowość – Pictor Revy, który zastępuje Pictora 400 SC. Pictor 400 SC znika z rynku, ale będzie jeszcze dostępny w tym sezonie. Natomiast zachęcamy do wypróbowania jego następcy, który również ma dwie substancje czynne: boskalid i Revysol (zamiast dimoksystrobiny). Jeśli chcemy zapewnić ochronę całego segmentu rzepaku ozimego, to nasz system jest taki: jesienią Caryx, na wiosnę Architect i na koniec Pictor Revy w okresie kwitnienia. Dawka Pictora Revy to 1 l/ha, a nie 0,5 l/ha, jak w przypadku Pictora 400 SC. Pictor Revy ma wiele zalet, które znamy z Pictora 400 SC, takich jak elastyczne i szerokie okno aplikacji i ochrona przed zgnilizną twardzikową i czernią krzyżowych.
Dr Maria Walerowska: Dziękuję za rozmowę i podsumowanie ochrony rzepaku od jesieni do prawie zbioru. Cieszę się, że pojawiają się nowe produkty w ochronie rzepaku, który wymaga stałej pielęgnacji. Dziękuję bardzo.
Dr inż. Szymon Łączny: Ja również się cieszę, że możemy oferować nowe produkty. Polecam je rolnikom do wypróbowania.
